Ο Άγιος Στυλιανός ως Δημοτικό Ίδρυμα
Τον Ιούνιο του 1938 με το υπ.αριθμ. 71030/38 έγγραφο προς το δήμο Θεσσαλονίκης το Υπουργείο Κρατικής Υγιεινής και Αντιλήψεως, γνωστοποίησε τον τερματισμό της οικονομικής στήριξης προς το βρεφοκομείο, με την αιτιολογία ότι το ίδρυμα δεν ανταποκρινόταν στον προορισμό του. Σκόπευε δε να προβεί στη διάλυση του Βρεφοκομείου και στην ίδρυση ενός καινούργιου που θα εξυπηρετούσε καλύτερα τις ανάγκες της πόλης.
Για την αποσόβηση αυτού του κινδύνου παρενέβη ο Δήμος Θεσσαλονίκης επί δημαρχίας Κωνσταντίνου Μερκούριου με απόφαση της διοικούσης Επιτροπής του Δήμου βάσει της οποίας ανέλαβε την δαπάνη συντήρησης του Βρεφοκομείου μέχρι να ιδρυθεί νέο.
Το διοικητικό Συμβούλιο του Βρεφοκομείου παραιτήθηκε και η Γενική Διοίκηση Μακεδονίας κάλεσε το Δήμο να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για τη συγκρότηση νέας διοίκησης.
Τα πρώτα μέλη της Διοικούσης Επιτροπής που ορίστηκαν με μυστική ψηφοφορία ήταν:
Αθανάσιος Μεϊμαρίτης,Στέφανος Τάττης,
Θρασύβουλος Μαργαρίτης,
Αντίγονος Χατζηγεωργίου.
Αθανάσιος Μεϊμαρίτης,Στέφανος Τάττης,
Θρασύβουλος Μαργαρίτης,
Αντίγονος Χατζηγεωργίου.
Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας επικυρώθηκε, ενώ αργότερα εγκρίθηκε ο πρώτος κανονισμός λειτουργίας του Δημοτικού πλέον Βρεφοκομείου «Άγιος Στυλιανός». Ο κανονισμός προέβλεπε ότι «.
.Είναι αξιοσημείωτο ότι η πολιτεία 60 χρόνια μετά όχι μόνο δεν ίδρυσε νέο Βρεφοκομείο, όπως έκρινε ότι έπρεπε να γίνει, αλλά και την μέριμνα για τον Άγιο Στυλιανό που εξυπηρετεί όλη την Μακεδονία και τη Θράκη την άφησε στον Δήμο Θεσσαλονίκης και στην εθελοντική προσφορά των δημοτών της πόλης.
.Είναι αξιοσημείωτο ότι η πολιτεία 60 χρόνια μετά όχι μόνο δεν ίδρυσε νέο Βρεφοκομείο, όπως έκρινε ότι έπρεπε να γίνει, αλλά και την μέριμνα για τον Άγιο Στυλιανό που εξυπηρετεί όλη την Μακεδονία και τη Θράκη την άφησε στον Δήμο Θεσσαλονίκης και στην εθελοντική προσφορά των δημοτών της πόλης.
-Έκτοτε ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης διατηρεί την ιδιότητα του προέδρου του ιδρύματος.
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης με τα μέσα που διέθετε προσπάθησε να ανταποκριθεί στα νέα του καθήκοντα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Στα τέλη του 1940 η κατάσταση που επικρατούσε ήταν τραγική.
Ο αριθμός των νεαρών τροφίμων είχε αυξηθεί πολύ καθώς τα τέκνα των αγνοουμένων και νεκρών στρατιωτών έβρισκαν προστασία στο ίδρυμα. Τον πρώτο χρόνο της Γερμανικής κατοχής το 1941 παρατηρήθηκε αύξηση της θνησιμότητας των τροφίμων. Το γεγονός αυτό δεν εκπλήσσει βέβαια δεδομένου ότι η αύξηση του αριθμού των θανάτων αποτελούσε γενικότερο φαινόμενο της Ελλάδας στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής. Παράλληλα το Βρεφοκομείο βρισκόταν σε οικονομική καχεξία. Αντιμετώπιζε μεγάλα οικονομικά προβλήματα καθώς έλλειπαν βασικά είδη διατροφής, φάρμακα, βιταμίνες, κατάσταση που αποτελούσε γενικότερο φαινόμενο στα χρόνια της κατοχής.
Στα τέλη του 1940 η κατάσταση που επικρατούσε ήταν τραγική.
Ο αριθμός των νεαρών τροφίμων είχε αυξηθεί πολύ καθώς τα τέκνα των αγνοουμένων και νεκρών στρατιωτών έβρισκαν προστασία στο ίδρυμα. Τον πρώτο χρόνο της Γερμανικής κατοχής το 1941 παρατηρήθηκε αύξηση της θνησιμότητας των τροφίμων. Το γεγονός αυτό δεν εκπλήσσει βέβαια δεδομένου ότι η αύξηση του αριθμού των θανάτων αποτελούσε γενικότερο φαινόμενο της Ελλάδας στα χρόνια της Γερμανικής κατοχής. Παράλληλα το Βρεφοκομείο βρισκόταν σε οικονομική καχεξία. Αντιμετώπιζε μεγάλα οικονομικά προβλήματα καθώς έλλειπαν βασικά είδη διατροφής, φάρμακα, βιταμίνες, κατάσταση που αποτελούσε γενικότερο φαινόμενο στα χρόνια της κατοχής.
Στα τέλη του 1943 ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός άρχισε να χορηγεί είδη διατροφής και φαρμάκων προς ανακούφιση των τροφίμων. Το πρώτο κιόλας διάστημα της κατοχής αποφασίστηκε να μεταστεγαστεί το ίδρυμα στο επιταγμένο 2Ο δεκατάξιο κοινοτικό Ισραηλιτικό σχολείο της 1ης εκπαιδευτικής περιφέρειας Θεσσαλονίκης, την επονομαζόμενη σχολή «Καζές».
Στην διάρκεια της κατοχής ξεκίνησαν προσπάθειες για την ίδρυση και έναρξη λειτουργίας Νηπιαγωγείου μέσα στις εγκαταστάσεις του Βρεφοκομείου για παιδιά νηπιακής ηλικίας. Αργότερα το 1947 με αίτησή του προς τον Υπουργό Βορείου Ελλάδος ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Χρ.Κωνσταντίνου – με την ιδιότητα του ως προέδρου του Αδελφάτου του Βρεφοκομείου – ζήτησε να εγκριθεί η σύσταση μονοταξίου Δημοτικού Σχολείου για την φοίτηση σε αυτό των τροφίμων του Βρεφοκομείου, που είχαν συμπληρώσει το 5ο έτος της ηλικίας τους. Ικανοποιώντας το παραπάνω αίτημα ο Υπουργός Βορείου Ελλάδος, ενέκρινε την ίδρυση μονοταξίου Δημοτικού Σχολείου στις εγκαταστάσεις του Βρεφοκομείου.
Μετά τον τερματισμό του Β΄Παγκοσμίου πολέμου το βρεφοκομείο δέχτηκε την οικονομική ενίσχυση της ΟΥΝΡΡΑ,
βοήθεια σημαντική για την βελτίωση της κατάστασης του ιδρύματος. Το κτίριο όπου στεγαζόταν το Ίδρυμα δεν ήταν ο ιδανικός χώρος για τη στέγαση ενός Βρεφοκομείου όπως επανειλημμένως είχε επισημανθεί σε εκθέσεις ειδικών. Πιο συγκεκριμένα ο χώρος δεν επαρκούσε, ενώ λόγω της κακής κατασκευής του κτιρίου στο εσωτερικό του το Χειμώνα επικρατούσε ψύχος ενώ κατά την διάρκεια του καλοκαιριού παρατηρούταν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες. Το Βρεφοκομείο στεγαζόταν σε χώρο που βρισκόταν εκτός πόλεως και σχετικά απομονωμένος. Βέβαια ήταν αρκετά καλός για τις συνθήκες της εποχής. Αυτό όμως δεν εμπόδιζε να καταβάλλεται συνεχής προσπάθεια βελτίωσης των χώρων του Βρεφοκομείου με τη εκτέλεση συγκεκριμένων έργων ιδιαίτερα κατά την δεκαετία του 1950 όταν η γενικότερη οικονομική κατάσταση ήταν καλύτερη.
βοήθεια σημαντική για την βελτίωση της κατάστασης του ιδρύματος. Το κτίριο όπου στεγαζόταν το Ίδρυμα δεν ήταν ο ιδανικός χώρος για τη στέγαση ενός Βρεφοκομείου όπως επανειλημμένως είχε επισημανθεί σε εκθέσεις ειδικών. Πιο συγκεκριμένα ο χώρος δεν επαρκούσε, ενώ λόγω της κακής κατασκευής του κτιρίου στο εσωτερικό του το Χειμώνα επικρατούσε ψύχος ενώ κατά την διάρκεια του καλοκαιριού παρατηρούταν ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες. Το Βρεφοκομείο στεγαζόταν σε χώρο που βρισκόταν εκτός πόλεως και σχετικά απομονωμένος. Βέβαια ήταν αρκετά καλός για τις συνθήκες της εποχής. Αυτό όμως δεν εμπόδιζε να καταβάλλεται συνεχής προσπάθεια βελτίωσης των χώρων του Βρεφοκομείου με τη εκτέλεση συγκεκριμένων έργων ιδιαίτερα κατά την δεκαετία του 1950 όταν η γενικότερη οικονομική κατάσταση ήταν καλύτερη.
Οι προσπάθειες για την εξεύρεση άλλου καταλληλότερου χώρου άρχισαν πολλά χρόνια νωρίτερα. Άκαρπες απέβησαν οι προσπάθειες για την αγορά του οικήματος όπου στεγαζόταν τότε – στην οδό Δημοκρατίας 52 – καθώς δεν επιτεύχθηκε συμβιβασμός για μείωση της τιμής με την προσφυγική τράπεζα στην οποία ανήκε το οίκημα. Στην συνέχεια εξετάστηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο το ενδεχόμενο ανεγέρσεως οικήματος «επί του οικοπέδου των Χορτατζήδων δωρηθέντος εις ημάς παρά του αειμνήστου Πεντζίκη».
Το Διοικητικό Συμβούλιο τόνιζε την επιτακτική ανάγκη απόκτησης ιδιωτικού χώρου, επεσήμανε δε ότι περίπτωση έξωσης από το οίκημα όπου στεγαζόταν το ίδρυμα τότε θα σήμαινε την διάλυση του σωματείου. Τελικά το Ίδρυμα πούλησε το 1958 το οικόπεδο ση θέση Χορτατζήδες, έκτασης 2475m2, στο Βασιλικό Εθνικό Ίδρυμα. Το ποσό των 400.000 δρχ που συγκεντρώθηκε απ’αυτήν την εκποίηση αποφασίστηκε να διατεθεί για την ανέγερση νέου Δημοτικού Βρεφοκομείου. Για τον σκοπό αυτό αγοράστηκε τον Μάρτιο του 1958 από την Υπηρεσία Διαχείρισης Μουσουλμανικών Κτημάτων Θεσσαλονίκης νέα έκταση 12.712,50 m2 «εκ της ανταλλαξίμου περιουσίας του πρώην φυτωρίου «Αμπέλου» όπισθεν της βίλλας Ριτς». (Σημερινός Δημοτικός Παιδικός Σταθμός)
Οι εργασίες ανοικοδόμησης του κτιρίου του νέου Βρεφοκομείου άρχισαν την 1η Ιουλίου 1963 λόγω γραφειοκρατικών κωλυμάτων.Διεκόπησαν όμως για μεγάλο χρονικό διάστημα στις 9 Δεκεμβρίου 1963. Στη συνέχεια το Ίδρυμα επιδόθηκε σε μια αγωνιώδη προσπάθεια εξεύρεσης πόρων για την συνέχεια των εργασιών. Απευθύνθηκε σε υπουργεία, φιλανθρωπικές οργανώσεις, απέστειλε επιστολές σε τράπεζες, συνδέσμους Δήμων και Κοινοτήτων, ιδιώτες, Οργανισμούς, ενώ διενεργήθηκε έρανος από τους φίλους του Βρεφοκομείου.
Οι εργασίες ανοικοδόμησης του κτιρίου του νέου Βρεφοκομείου άρχισαν την 1η Ιουλίου 1963 λόγω γραφειοκρατικών κωλυμάτων.Διεκόπησαν όμως για μεγάλο χρονικό διάστημα στις 9 Δεκεμβρίου 1963. Στη συνέχεια το Ίδρυμα επιδόθηκε σε μια αγωνιώδη προσπάθεια εξεύρεσης πόρων για την συνέχεια των εργασιών. Απευθύνθηκε σε υπουργεία, φιλανθρωπικές οργανώσεις, απέστειλε επιστολές σε τράπεζες, συνδέσμους Δήμων και Κοινοτήτων, ιδιώτες, Οργανισμούς, ενώ διενεργήθηκε έρανος από τους φίλους του Βρεφοκομείου.
Σύμφωνα με την Α.Μπρούσκου, «…στα μέσα της δεκαετίας του ’60 θεμελιώθηκε ένα νέο κτίριο του Βρεφοκομείου σε ιδιόκτητο του οικόπεδο 11 στρεμμάτων στο πανόραμα Θεσσαλονίκης…
.στα τέλη της δεκαετίας του ’70 το κτίριο δεν είχε ακόμη αποπερατωθεί για λόγους αδιευκρίνιστους στο κοινό…» και καταλήγει «…το κτίριο ιδιοκτησίας του Βρεφοκομείου στο Πανόραμα, χρησιμοποιείται πλέον ως Δημοτικός Βρεφονηπιακός σταθμός.»
.στα τέλη της δεκαετίας του ’70 το κτίριο δεν είχε ακόμη αποπερατωθεί για λόγους αδιευκρίνιστους στο κοινό…» και καταλήγει «…το κτίριο ιδιοκτησίας του Βρεφοκομείου στο Πανόραμα, χρησιμοποιείται πλέον ως Δημοτικός Βρεφονηπιακός σταθμός.»
Τέλος σημειώνεται ότι σύμφωνα με απόφαση του Αδελφάτου στις 22.5.1982 ιδρύθηκε Βρεφονηπιακός σταθμός μέσα στις εγκαταστάσεις του ιδρύματος διευρύνοντας ακόμη περισσότερο το κοινωφελές έργο του «Αγίου Στυλιανού.»
Το βρεφοκομείο Άγιος Στυλιανός εξακολουθεί να στεγάζεται μέχρι και σήμερα από το 1941 σε οίκημα της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, στην πρώην σχολή «Καζές».
Εξακολουθεί να λειτουργεί εδώ και 106 χρόνια περίπου προσφέροντας μεγάλης σημασίας κοινωφελές έργο στην κοινωνία της πόλης. Αυτό το έργο είναι δύσκολο να αποτιμηθεί σε όλες του τις διαστάσεις καθώς αποτελεί προσφορά αγάπης σε μικρά παιδιά, προσφορά ελπίδας αλλά και της δυνατότητας να ζήσουν μια καλύτερη ζωή.
